Zawód spawacza jest uznawany za jeden z najbardziej niebezpiecznych na świecie. Dlaczego? Przez całą masę zagrożeń, z którymi spotyka się spawacz na swoim stanowisku pracy.
Proces spawania oprócz tworzenia zagrożeń dla samego spawacza zagraża także jego otoczeniu. Jako najbardziej szkodliwe i uciążliwe uznawane są wydzielane pyły i gazy (dymy spawalnicze).
Dymy, a pyły
Podstawowym rozróżnieniem między dymem a pyłem jest wielkość cząstek:
- Dym spawalniczy składa się z małych cząstek o wielkości mniejszej niż 1 mikrometr, a większość z nich jest mniejsza niż 0,1 mikrometr, co oznacza nanocząstki, których ludzkie oko nie jest w stanie zobaczyć.
- Pyły są większe od dymów i zauważalne gołym okiem, po wytworzeniu opadają dookoła procesu spawania.
Niestety mniejszych i groźniejszych substancji, które są w stanie przenikać głębiej w organizm człowieka, w dymie spawalniczym jest znacznie więcej.
Zanieczyszczenia
Substancje obciążające układ oddechowy
Na przykład tlenki żelaza, aluminium, które przy długim narażeniu i wysokim skoncentrowaniu doprowadzają do chronicznych chorób:
- przewlekłych zapaleń oskrzeli
- lub astmy.
Powodują także rozległe złogi nagromadzonych metali w całym organizmie.
Substancje toksyczne i trujące
Na przykład: tlenek węgla i dwutlenek węgla, chrom, mangan, kwas cyjanowodorowy.
Powodują zatrucie organizmu, ponieważ po przekroczeniu dopuszczalnej ilości następują trudności w zaopatrywanie w tlen.
Mogą wystąpić:
- podrażnienie błon śluzowych,
- przyśpieszony puls,
- wstrzymanie oddechu lub jego przyśpieszenie,
- przewlekłe bóle głowy,
- zawroty czy wręcz omdlenia, wymioty.
Niektóre z tych substancji mogą być również kancerogenne.
Substancje rakotwórcze
Na przykład: chrom, różne tlenki (ołowiu, berylu, niklu).
Przekroczenie poziomu tych substancji zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworu. Zazwyczaj są one również substancjami trującymi.
Substancją rakotwórczą zgodnie z TRGS (zasady postępowania z substancjami niebezpiecznymi) jest ozon.
Spawanie przy użyciu metody MIG jest preferowana przy obróbce aluminium. Materiał ze stopu aluminium ma tendencje do reagowania z atmosferą, dlatego powinno się stosować metody obojętne.
Niestety połączenie materiału aluminiowego i metody MIG powoduje wytwarzanie ozonu.
Dodatkowo przy spawaniu metodą MIG stopów aluminiowo-krzemowych stężenia powstającego ozonu są jeszcze wyższe niż przy pracy z samym aluminium.
Zabezpieczaj i weryfikuj
Wszystkie powyższe zagrożenia świadczą o bezwzględnej konieczności zabezpieczania i ochrony spawaczy, poprzez wyposażanie ich stanowisk w niezbędne wentylacje czy inne rozwiązania technologiczne, jak również we wszelkie potrzebne środki ochrony indywidualnej.
Trzeba również pamiętać, że zagrożenia te potrafią zmieniać się na skutek zmian materiałów, z którymi pracują spawacze. Dlatego należy ciągle nadzorować i weryfikować ten proces pod kątem bezpieczeństwa.
Powyższy materiał stanowi rozszerzenie Webinarium BHP 2020 dotyczącego bezpieczeństwa spawacza. Materiał był dostępny dla zarejestrowanych uczestników.
Chcesz otrzymywać tego typu materiały wcześniej? Zapraszamy na nasz kanał na Youtubie i fanpage'a na Facebooku, gdzie na bieżąco informujemy o nadchodzących wydarzeniach.
