W Polsce jeszcze kilka dekad temu odzież ochronna, robocza czy ostrzegawcza praktycznie nie istniały. Bywało tak, że pracownicy sami szukali rozwiązań, aby chronić się przed skutkami ubocznymi wykonywania swojej pracy. Niestety nie zawsze były to rozwiązania dobre.
Od przywileju do standardu
Przez lata pracownicy szczególnie wrażliwych na bezpieczeństwo branż doznawali trwałego inwalidztwa, tracili zdrowie, a nawet życie. Z czasem jednak wzrastała świadomość konieczności ochrony zdrowia. Coraz częściej zauważano, że dobrze, aby człowiek w pracy był w pełni zdrowy i czuł się bezpiecznie, a wypadki i choroby, to tylko same problemy – tak dla pracownika, jak i pracodawcy – bo lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Postęp technologiczny pozwolił, aby ochrona była skuteczna, a odzież robocza stała się standardem.
Skok jakościowy, jeśli chodzi o poziom bezpieczeństwa, jest ogromny. Kiedyś nieważne było, co górnik w kopalni miał na sobie – jakie nosił buty, czy miał hełm na głowie? – liczyła się tylko ciężka praca. Dziś istotne jest nawet to, w jakiej pozycji i na jakim krześle siedzimy w biurze. I to wcale nie jest przesada. Każdy element, który ma wpływ na zdrowie i wygodę pracownika, a tym samym na jego wydajność, jest wart rozważenia.
Chęć postawienia na bezpieczeństwo to jedno. Świadomość zagrożeń pojawiających się w firmach to drugie. Niestety pomimo dobrych chęci i tej świadomości nierzadko brakuje nam wiedzy i narzędzi, aby zagrożeniom zapobiegać w sposób efektywny – jednocześnie korzystny dla pracownika oraz uzasadniony ekonomicznie dla firmy.
Żyjemy w czasach, w których postęp technologiczny i wdrażane rozwiązania wyprzedzają przepisy dotyczące ochrony zdrowia. W praktyce to na pracownikach służby bhp spoczywa największa odpowiedzialność – większa niż kiedykolwiek – aby skutecznie zabezpieczyć zdrowie innych ludzi. Tutaj liczy się duża wiedza o poszczególnych komponentach, z których składa się odzież robocza odpowiednia do danego stanowiska pracy. Jednym z takich komponentów są materiały odblaskowe zwane potocznie „odblaskami”.
Krótka historia materiałów odblaskowych
Materiały odblaskowe jako produkt pojawiły się w połowie minionego stulecia, a zostały wynalezione przez firmę 3M. Pierwsze informacje i próby prac nad tego rodzaju materiałami pojawiają się w latach 30., a pierwszy odblaskowy znak drogowy został wykonany i postawiony na drodze w USA w 1940 roku. Równolegle prowadzono prace nad odblaskami przeznaczonymi do poprawy bezpieczeństwa i widoczności człowieka.
Materiały te działają na zasadzie odbijania padającego na nie światła. W praktyce oznacza to, że kierowca, prowadząc samochód, oświetla światłami reflektorów naszyte na odzież elementy odblaskowe, a te odbijają światło w kierunku jego źródła, czyli pojazdu, dając wrażenie kierującemu świecenia białym światłem.
Materiałów odblaskowych przeznaczonych do odzieży jest kilkadziesiąt rodzajów. Ich dobór powinien polegać na dopasowaniu odpowiedniego materiału do konkretnej odzieży i potrzeb pracownika w kontekście jakości, tak aby przez cały okres jej użytkowania spełniał swoje zadanie i tym samym realnie poprawiał poziom bezpieczeństwa.
Jakość „odblasków” to ich trwałość
Materiały odblaskowe dedykowane do odzieży roboczej są podobne, podstawowym wyróżnikiem jest odporność na konserwację. Każdy cykl prania, kontakt z wodą czy środkami piorącymi powoduje obniżenie właściwości tych materiałów.
Dla każdego materiału określona jest jego odporność na różne rodzaje konserwacji. Pranie domowe, chemiczne czy przemysłowe, wyrażone jest zwykle w liczbie cykli, po przekroczeniu których jakość materiału odblaskowego może się obniżyć. Producent odzieży ostrzegawczej zobowiązany jest do określenia maksymalnej liczby cykli konserwacyjnych, podczas których nie nastąpi zmniejszenie poziomu ochrony poniżej granic podanych w PN-EN ISO 20471. Użytkownik takiej odzieży powinien przestrzegać instrukcji użytkowania a przede wszystkim warunków konserwacji.
